EU-lidstaten mogen een EMU-tekort realiseren van maximaal 3% van het bruto binnenlands product (bbp). In dit maximale tekort mogen, naast de Rijksoverheid, ook de decentrale overheden een aandeel hebben. In de decembercirculaire 2023 zijn de individuele referentiewaarden gepubliceerd, die de afzonderlijke gemeenten in 2024 als richtsnoer kunnen hanteren. De referentiewaarde voor Arnhem bedraagt - € 46,6 miljoen. Het normbedrag voor 2025 is nog niet bekend. Hierbij moet worden opgemerkt dat de individuele referentiewaarde geen norm is in de zin dat die niet mag worden overschreden, maar een indicatie van het aandeel dat de gemeente mag hebben in het genoemde toegestane gezamenlijke EMU-tekort voor decentrale overheden van maximaal 3% van het bruto bbp.
De begroting van gemeenten wordt opgesteld conform een (gemodificeerd) stelsel van baten en lasten. Het EMU-saldo wordt echter niet berekend op basis van baten en lasten, maar op basis van ontvangsten en uitgaven. Anders dan in het stelsel van baten en lasten drukken investeringsuitgaven en aan- en verkopen in het jaar waarin de transactie wordt gedaan volledig op het EMU-saldo. Er wordt geen rekening gehouden met afschrijvingen, noch met toevoegingen aan reserves en voorzieningen. De afwijkende berekening van het EMU-saldo kan ertoe leiden dat een gemeente bij een sluitende begroting een EMU-tekort realiseert. In het overzicht is het EMU-saldo berekend voor de jaren 2024 tot en met 2026, zoals dat voortvloeit uit deze begroting.
Omschrijving | 2024 | 2025 | 2026 |
|---|---|---|---|
Bedragen x € 1.000 | Volgens realisatie tot en met sept. 2024, aangevuld met raming resterende periode | Volgens begroting 2025 | Volgens meerjarenraming in begroting 2026 |
1. Exploitatiesaldo voor toevoeging aan c.q. onttrekking uit reserves (zie BBV, artikel 17c) | -29.464 | -7.803 | -11.032 |
2. Mutaties (im)materiele vaste activa | -33.514 | 140.421 | -88.645 |
3. Mutatie voorzieningen | 0 | 0 | 0 |
4. Mutatie voorraden (incl. bouwgronden in exploitatie) | 0 | 0 | 0 |
5. Verwachte boekwinst/verlies bij de verkoop van financiële vaste activa en (im)materiële vaste activa, alsmede de afwaardering van financiële vaste activa | 0 | 0 | 0 |
Berekend EMU-saldo | 4.050 | -148.224 | 77.613 |
Mutaties in voorzieningen en in voorraden (inclusief GREX) lopen in Arnhem via de reguliere begroting en zijn dus al opgenomen in het exploitatiesaldo. De komende jaren lijkt onze gemeente een EMU-tekort te gaan realiseren. Gemiddeld over de jaren genomen blijft deze onder de referentiewaarde. De komende periode staan zoals beschreven in deze begroting veel grote investeringen in de planning, zoals op het gebied van onderwijs en ruimtelijke ontwikkeling. Overigens leert de ervaring dat het EMU-saldo, als gevolg van planningsoptimisme bij investeringen, bij de jaarrekening altijd positiever uitvalt dan in de begroting werd aangenomen.