Continuïteit van de informatiehuishouding
Het gemeentelijk applicatielandschap kent rond de 310 applicaties (230 applicaties van Arnhem en 80 applicaties vanuit De Connectie), die deels leunen op de infrastructuur vanuit De Connectie en deels betrokken worden vanuit platforms van leveranciers (zogenaamde cloudbased applicaties). Zonder dit applicatielandschap stopt de gemeentelijke dienstverlening en bedrijfsvoering, en daarom waarborgen we elke dag met vakkundig personeel de beschikbaarheid/continuïteit. Het beheren en onderhouden van al deze applicaties vraagt jaarlijks een flinke personele inzet. Hierbij valt onder andere te denken aan gebruikersbeheer (toegang, autorisaties, gebruikersondersteuning), updates/nieuwe versies, incident- en probleembestrijding, beveiligingsscans en -maatregelen, datamanagement inclusief dashboards/rapportages en contract- en leveranciersmanagement. Het op niveau houden van de benodigde capaciteit, kennis en kunde van vakkundig personeel is in de huidige gespannen arbeidsmarkt niet eenvoudig en vraagt geregeld om de inzet van externe hulp.
De aansturing van de IV-keten vereist een vastgestelde strategische IV-agenda. De strategische IV-agenda voor 2025 richt zich op de optimalisatie en modernisering van onze gemeentelijke ICT-infrastructuur. De strategische agenda heeft 9 kerngebieden: innovatie met nieuwe technologieën (o.a. AI), modern werken, efficiënte bedrijfsvoering, inclusieve dienstverlening, duurzaamheid, openheid en informatieveiligheid en autonome marktontwikkelingen. De kernthema's zijn cruciaal voor de continuïteit van onze dienstverlening, de operationele efficiëntie te verhogen en ervoor te zorgen dat de gemeenten klaar zijn voor toekomstige technologische en maatschappelijke ontwikkelingen.
Wij zullen in aanloop naar de Perspectiefnota 2026 de informatievisie en strategische IV-agenda aan u voorleggen, dit met het oog op het vaststellen van de initiatieven en daarvoor benodigde investeringen als begrotingskader voor 2026.
Informatiebeveiliging en privacy
Het jaar 2025 zal, net zoals de voorgaande jaren, in het teken staan van het verhogen van de informatieveiligheid en privacybescherming binnen onze gemeente. Hier zijn we in 2023 mee gestart in de vorm van het Programma Informatieveiligheid & Privacy Basis op Orde. Uitgangspunten waren het voldoen aan de Baseline Informatieveiligheid (BIO) en Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). Het programma leidt tot een hoger en vereist volwassenheidsniveau op de gebieden informatiebeveiliging en privacy met het daarbij duurzaam borgen van het niveau in de organisatie.
In 2025 hebben we te maken met een bijgestelde BIO 2.0 en nieuwe Nederlandse wetgeving als afgeleide van de Network and Information Security Directive (NIS2), de Europese cybersecurityrichtlijn. Hiervoor zullen in 2025 nog aanvullende stappen gezet moeten worden. Met daarbij de huidige inschattingen voor het programma zijn er nog extra incidentele lasten die met deze begroting zijn afgedekt.
Informatiegestuurd werken
We zetten verder in op het doel van een monitor voor ieder beleidsprogramma, op basis van meetbare doelen en de benodigde indicatoren. Hiermee zorgen we ervoor dat de programma’s het beleid en de sturing op de doelen met meer feitelijke basis kunnen vormgeven. Een grote diversiteit aan data (van text-based tot geografische data) brengen we onder in ons centrale datapakhuis dat dient als gegevensbasis en we zetten multidisciplinaire teams in die werken aan analyse en ontwikkeling van de monitors. We managen het datapakhuis en onderliggende processen om te zorgen dat de data een maximale kwaliteit en validiteit kent.
Digitale en Toegankelijke Dienstverlening
In de razendsnelle evolutie van enerzijds de veranderende verwachtingen en behoeften van de samenleving en anderzijds de technologische mogelijkheden zet toegankelijke digitale dienstverlening en digitalisering zich onverminderd door. Wetten als Wet digitale overheid (WDO), Archiefwet en WMEBV bieden de kaders voor een verschuiving naar een samenleving waarin het traditionele gebruik van papier langzaam verdwijnt. Onze informatiehuishouding en archivering dienen hierop mee te veranderen.
De online dienstverlening van de gemeente wordt in 2025 verder verbeterd om daarmee de inwonerstevredenheid te verhogen. Een eerder ingezette versnelling van de digitalisering zal voor een deel nog doorgaan in 2025 omdat de snelheid enigszins afgeremd wordt door de krapte aan deskundig personeel op de arbeidsmarkt. De nieuwe Arnhemse website wordt in het voorjaar 2025 gelanceerd en een selectie aan processen vanuit Burgerzaken en het cluster Werk & Inkomen wordt aangeboden met een volledig digitale afhandeling. Belangrijk hierbij is om te zorgen dat we blijven koersen op een inclusieve dienstverlening, wat betreft de digitale toegankelijkheid, de digitale participatie en de ondersteuning van mensen met minder digitale vaardigheden. In 2025 zullen we nader onderzoek doen naar extra maatregelen om dit te waarborgen.
e-Depot voorzieningen
In 2025 en verdere jaren zullen we ons bezighouden met het duurzaam toegankelijk, vindbaar en openbaar maken van onze informatie. Net als voor onze analoge archiefbewaarplaatsen zijn er in de komende jaren voorzieningen nodig voor het duurzaam bewaren/archiveren en toegankelijk houden van onze digitale archieven, genaamd een e-Depot. Nadat we de aansluiting op het e-Depot hebben gemaakt, zijn we in staat om de overdracht van digitale archieven naar het Gelders Archief te realiseren zodat deze voor een groter publiek toegankelijk worden. De nieuwe archiefwet (inwerkingtreding is mogelijk op 1 januari 2026) biedt hiervoor een basis, waarbij de overdrachtstermijn naar het Gelders Archief dan van 20 naar 10 jaar zal schuiven.
Verbeteren burgerparticipatie met innovatieve technologieën
Technische innovaties hebben de kracht om onze samenleving blijvend te veranderen, te zien aan voorbeelden zoals 3D-technologie bij de inzet voor burgerparticipatie, robotisering, artificiële intelligentie (AI) en sensortechnologie. Van slimme apparaten voorzien van AI-algoritmen tot aan robots die steeds menselijker worden, wat leidt tot interactieve conversaties. Samen met 3D-visualisaties (o.a. Augmented en Virtual Reality) ondersteunt AI innovatieve oplossingen in zowel de zorg als in de fysieke leefomgeving en de dienstverlening van de gemeente om gezonder, veiliger en aangenamer te kunnen leven. De huidige inzet van 3D-voorzieningen voor het bevorderen van de burgerparticipatie wordt in 2025 vervolgd.
Hoewel innovaties aanzienlijke kansen bieden voor groei en vooruitgang, brengen ze ook inherent uitdagingen met zich mee zoals ethische vraagstukken, databeveiliging en mogelijke privacyproblemen. Het bevorderen van deze innovatieve technologieën vraagt om een balans tussen ethiek, transparantie en verantwoordelijkheid en om vertrouwen bij de bewoners en de samenwerking met andere partijen in de stad.
Digitale inclusie van de stad
We willen voorkomen dat mensen (digitaal) worden buitengesloten, zodat iedereen kan deelnemen aan de digitale samenleving. Afspraken op EU-niveau (Digital Decade) geven aan dat in 2030, 80% van de inwoners digitaal vaardig genoeg dient te zijn. In het coalitieakkoord onderdeel “Een Verbonden Arnhem” wijzen wij op het belang om te investeren in digitale geletterdheid en weerbaarheid van onze inwoners en de gemeentelijke organisatie.
Enerzijds vraagt het om acties en oplossingen om de dienstverlening van de stad toegankelijk te maken en te houden en anderzijds vraagt het om het versterken van de digitale vaardigheden en weerbaarheid van inwoners. Landelijk en lokaal lopen hier verschillende activiteiten op en zijn er voorzieningen beschikbaar. Het verbeteren van de toegankelijkheid van de informatie voor specifieke doelgroepen kan echter ook leiden tot minder toegankelijke informatie voor een anderen (het in tekst uitleggen van een tekening of tabel aan iemand met een visuele beperking kan voor een ander leiden tot een onoverzichtelijke hoeveelheid tekst). Het blijft zoeken naar een balans in het toegankelijk maken en houden van onze informatie van inwoners. In 2025 doen we onderzoek naar de eventuele aanvullende maatregelen om digitale uitsluiting te voorkomen.